Neergehaald Amerikaans vliegtuig in Uitgeest herdacht

Burgemeester Wendy Verkleij: "Op de dag van de rampvlucht, precies 75 jaar geleden, met een temperatuur van -3 en windkracht 5, stortten in het weiland tien Amerikanen neer. Vier jongens betaalden de hoogste prijs en verloren hierbij het leven. Zij verdienen respect en herinnering en zeer waardevol om samen te gedenken. Zij staan symbool voor de vrijheid die wij nu al 75 lang hebben. Deze vrijheid moeten we koesteren en blijven herinneren. Immers, ondanks de vele offers die gebracht zijn, is vrede nog steeds niet vanzelfsprekend."

10 februari 1944

 Op deze dag vlogen 169 bommenwerpers van het type B17 afkomstig van de Amerikaanse luchtmacht richting Duitsland. De bommenwerpers werden door 324 jachtvliegtuigen begeleid. 

Het was licht vriezend weer en een heldere blauwe lucht boven het industriegebied bij Brunswijk, dat één van de doelen was.

Boven Engeland echter moesten de bommenwerpers zich formeren tijdens sneeuw en hagelbuien, wat niet eenvoudig was. Tussen deze B17 bommenwerpers, ook wel vliegende forten genoemd, vloog ook de B17 genaamd Helles Bells mee, met aan het stuur piloot Luitenant Jim Feeney (24) en co-piloot 2e Luitenant Samuel Gundy.

De bommenwerper behoorde toe aan de 388 bombgroup en het 562 bomsquadron en was die ochtend opgestegen van het Engelse vliegveld Knettishall. Zo wel op de heen- als op de terugweg werd de formatie bommenwerpers constant aangevallen door Duitse jachtvliegtuigen van het type Messcherschmitt 109 en FW 190. Jim Feeney met zijn bemanning wist het doel te bereiken en wierp zijn bommenlading af. Op de terugweg werd de bommenwerper wederom aangevallen en één van de motoren aan de rechtervleugel werd stuk geschoten. Samuel Gundy vertelt: "We konden de zuigers zien zitten, de hele bovenkant van de motor was weggeschoten! Even later vlogen de kogels door de cockpit en het was een wonder dat we niet zelf geraakt werden. Het duurde niet lang of we werden weer aangevallen en even later stond de linker vleugel in brand. Hierop gaf Jim Feeney opdracht aan zijn bemanning om het vliegtuig te verlaten." Omdat de intercom was uitgevallen, liep Gundy naar achteren om de bemanningsleden te vertellen dat ze zo snel mogelijk het vliegtuig moesten verlaten. Terug in de cockpit trok ook Samuel zijn parachute aan en gaf ook een parachute aan Jim Feeney. Op dat moment ontplofte op op 8.000 meter hoogte de brandstoftank en brak de vleugel af. De romp begon in de rondte te draaien en Gundy kon zich niet verroeren door de centrifugale kracht. Even later volgde een tweede explosie en plots hing Gundy in de lucht. "Het was koud en stil om mij heen," vertelt Gundy. "Ik wachtte nog even om mijn parachute te openen. Op dat moment zag ik tot mijn schrik dat Jim Feeney met zijn parachute aan het afgebroken staartstuk was bljven hangen. Ik riep hem nog, maar hij gaf geen teken van leven meer." De bommenwerper kwam op Uitgeests grondgebied neer. 

Van de tien bemanningsleden overleefden er vier dit drama niet. De overige zes werden door de Duitsers gevangen genomen. Gundy zelf brak zijn rug en heeft nog twee dagen in Fort Veldhuis gelegen, waarna hij afgevoerd werd naar het Wilhelmina Gasthuis in Amsterdam. Op deze dag kwamen 51 vliegtuigen niet terug op hun basis in Engeland. Hieronder bevonden zich 32 B17 bommenwerpers. We gedenken hier de bemanningen die hebben gevochten voor onze vrijheid en hun leven hebben gegeven. 

Tijdens de toespraak werden de namen genoemd van de bemanning die in het Uitgeester weiland met hun toestel neerkwamen. Laten wij deze mannen en alle andere mensen die hun leven gegeven hebben voor onze vrijheid niet vergeten

1eL LT James Robert Feeney, 24 jaar, piloot kwam om het leven
2e LT Samuel Charles Gundy Co-piloot overleefde
2e LT Samuel Irving Simon Navigator overleefde
2e LT John Carpenter Direckson Bombardier overleefde
T/SGT Norman Frank Kajut Radio Operator kwam om het leven
T/SGT Charles William Ball Engineer overleefde
S/SGT Walther James Lennous Boordschutter overleefde

S/SGT Marion Boyd Forbis Boordschutter kwam om het leven
S/SGT Joseph Francis Smith Boordschutter overleefde
S/SGT Lous Martin Le Fevre Staartschutter kwam om het leven

Op de laatste foto:

De ooggetuigen, allen rondom de negentig jaar, waren destijds tieners toen zij zagen hoe het vliegtuig neergehaald werd. vlnr: de heer van Son vanuit Uitgeest, de heer Niesten, de heer Verduin vanuit Uitgeest, de heer Stelling vanuit Wormerveer en de heer Brode vanuit Velsen-Noord. Bekijk de videobeelden en lees het interview met overlevende: de heer Stelling via NH Nieuws